Obezite Cerrahisi

Genel Cerrahi

/

Prof. Dr. Gökhan ÇİPE

Obezite Cerrahisi Nedir ?

Obez hastalığı, insan vücudunda sağlığa zarar verecek derecede yağ dokusunun arttığı hastalıktır. Eğer birinin vücut ağırlığı normalden %20 fazla ise, o insan obez sayılır. Vücut Kitle İndeksi (VKİ) 25 ile 29.9 arasında ise fazla kilolu sayılır, 30 ya da daha fazla ise obez sayılır.

Obezite Cerrahisi

İnsanlar Neden Obez Olurlar?

  • Fazla kalori alma
  • Hareketsiz yaşam tarzı
  • Yeterli derecede uyku alamama
  • Lipid metabolizmasını engelleyen yiyeceklerin tüketimi
  • Endokrin bozuklukları

Obezite İle İlişkili Hastalıklar

  • Kemik ve kartilaj dejeneresyonu (Osteoartrit)
  • Koroner kalp hastalıkları
  • Safra kesesi hastalıkları
  • Yüksek total kolesterol, yüksel trigliserid derecesi (Dislipidemi)
  • Solunum problemleri
  • Uyku apnesi
  • Hipertansiyon
  • Tip 2 diyabeti
  • Çeşitli kanser türleri

Laporoskopik işlemde cerrahlar trokarlar (hortum benzeri küçük cerrahi aletler) yoluyla karın boşluğuna ulaşmak için küçük kesiler (5 mm – 10 mm) yapmaktadır. Küçük bir video kameraya bağlı olan laparoskop küçük bir trokar içerisine sokulur. Elde edilen görüntü bir TV ekranına yansıtılarak cerraha mide ve diğer iç organların büyütülmüş görüntüsünü sağlar. Ameliyatı yapmak amacıyla özel cerrahi aletlerin kullanılması için 5 ila 6 küçük kesi yapılır ve trokarlar yerleştirilir. Tüm ameliyat karın içi boşluğu karbondioksit gazıyla şişirildikten sonra karın içerisinde yapılır. Ameliyat bittiğinde gaz dışarı alınır.

  • Besinsel Değişimler ; Obez hastalara günlük kalori oranını düşürmesi, daha çok meyve, sebze ve tam tahılın kullanılması önerilir. Beslenmenin çeşitli olması önemlidir. Kendinize çeşitli yemeklerden, tatlardan istifade etmede sınır koymamalısınız. Beslenmede şeker, arıtılmış karbonhidrat ve yağ dokularının önemli derecede azaltılması gerekir.
  • Fiziksel Aktivite ; Vücut ne kadar çok hareket ederse, o kadar çok kalori yanar. 1 kg yağı gidermek için 8.000 kalori yakılması gerekir. Obez hastaları için hızlı yürüme fiziksel aktiviteyi artırmanın en iyi yöntemidir. Yüksek fiziksel aktivite ile iyi ir diyet birleşimi, aşarılı ve kontrollü kilo verme şansını artırır.
  • Kilo Vermek İçin İlaç Tedavisi ; Hasta kilo vermede çok zorluk çekiyorsa ya da obezite hastalığı sağlığına ciddi derecede etki ediyorsa, ilaç tedavisine başvurabilir.

Obez hastalarda aşağıdaki durumlarda ilaç tedavisine başvurulmalıdır:

Kilo vermenin bütün başka yolları başarısız olduğunda, Hastanın VKİ’ si 27 üzerindeyse ve şeker hastalığı, hipertansiyon veya uyku apnesi varsa, Hastanın VKİ’ si 30 üzerinde ise.

Mide hacminin küçültülmesi (yaklaşık 60-100cc) ve böylece hastanın çok az gıdayla tokluk hissetmesi hedeflenir. Bu amaçla, midenin belli bir bölümü cerrahi işlemle çıkarılır ve geriye tüp şeklinde (yaklaşık bir muz büyüklüğünde) bir mide bırakılır. Ayrıca, iştah kontrol edici ghrelin hormonunu da az üretir ve dolayısıyla hastanın yemeğe olan iştahı azalır. Buna rağmen sleeve gastrektomi cerrahisi, bağırsaklarda kalorinin ve nutrientlerin hazmını etkilemez.
Diğer obezite ameliyatları gibi laporoskopik yöntemle yapılır. Karın bölgesine açılan küçük kesilerden girilerek ameliyat gerçekleştirilir. Mide küçültülerek, ince bağırsağa anastomoz edilir. Böylece mide küçültüldüğü gibi, besinlerin emilimi de azaltılmış olur.
Sleeve gasrektomisi gibi bu işlem de midenin büyük kısmını çıkartmakla başlar. Cerrah daha sonra bağırsağın orta kısmını kapatır ve son kısmını da duodenuma bağlar. Bu da duodenum switch olarak adlandırılır. Bağırsağın bölünen kısmı vücuttan çıkartılmaz. Safra ve pankreatit mide özsularının bağırsağın bu kısmına akmasını sağlayacak şekilde bağırsağın sonuna bağlanır. Buna da ‘biliopancreatic diversion’ adı verilir. Bu gibi değişimlerden sonra birçok yemek ince bağırsaklara girmez ve böylece daha az kalori ve nutrient hazmedilmiş olur. Bu durum daha küçük ölçüdeki mide ile birlikte kilo kaybına yol açar.
Kilo verilmesindeki başarı oranı tüp mide uygulamasına göre gastrik bypass ameliyatında biraz daha yüksek bildirilmektedir; ancak tüm teknikler iyi ya da mükemmel sonuçlar göstermiştir. Birçok rapor 1 yıl sonra sleeve gastrektomi için %40-50 ve gastrik bypass için %65-70 kilo verme oranı bildirmektedir. Kilo azalması genellikle tüm ameliyatlarda cerrahi girişimden sonraki 18-24 ay süreyle devam etmektedir. Ameliyattan sonraki yaklaşık 2 ila 5 yıl arasında bir miktar kilo alınması yaygındır

Obezite cerrahisi vücut kitle indeksi 40 ve üzeri olan, uzman denetiminde tıbbi beslenme, egzersiz ve medikal tedavi gibi yöntemlerle zayıflayamayan hastalara önerilmektedir.

Bunun yanında vücut kitle indeksi 35 ve üzeri olan, yüksek tansiyon, diyabet, uyku apnesi gibi hastanın yaşam kalitesini ve süresini etkileyen hastalara önerilmektedir. Hangi ameliyatın uygun olduğu çeşitli muayene ve tetkikler sonucunda belirlenir.

Bildirilen olgu serilerinde laparoskopik obezite girişimlerinden sonra ani ölüm oranı oldukça düşüktür (%1’in altında). Diğer taraftan, yara enfeksiyonları, yaranın açılması, apse, staplerin açılıp sızıntı oluşması, bağırsak yırtılması, bağırsak tıkanıklığı, büyük ülserler, pulmoner sorunlar ve bacaklarda kan pıhtısı oluşması gibi komplikasyonlar (%5-10) da tüp mide ameliyatında biraz daha az görülmektedir.

Ameliyat sonrası dönemde ilave cerrahi girişimleri gerektirebilecek diğer sorunlar meydana gelebilir. Bu sorunların içerisinde kesenin genişlemesi, sürekli kusma, mide ağrısı veya kilo verememe yer almaktadır.

Gastrik bypass’tan sonra Vitamin B12-folat ve demir gibi besin maddelerinin eksiklikleri görülebilir. Gerekli vitamin ve besin takviyelerinin alınması bunları genellikle engellemektedir.

Gastrik bypass’ın diğer bir potansiyel sonucu “damping” sendromudur. Damping sendromu; şeker içeriği yüksek gıdaların tüketilmesinden sonra karın ağrısı, kramp, terleme ve ishal ile karakterizedir.

Yüksek şeker içeriğine sahip gıdalardan kaçınmak bu semptomları önler. Malabsorbsiyon ameliyatlarından sonra gastrik bypass sonrası görülenlerle benzer besin maddesi yetmezlikleri ile protein yetmezliği gözlenir. İshal veya gevşek “dışkı” da yağ alım miktarına bağlı olarak malabzorbsiyon ameliyatlarından sonra sık gözlenir.

 

Vücut Kitle İndeksi Hesaplama

Vücut Kitle İndeksi (VKİ) kilonuzu boyunuzla orantılayarak değerlendiren bir ölçüdür. VKİ’nizi hesaplamak için bu kolay aracı kullanın.

KilonuzBoyunuz