Crohn Hastalığı

Crohn hastalığı sindirim sistemini oluşturan yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklardaki bir veya birden fazla bölümü tutabilen, düzelmeler ve alevlenmelerle seyreden kronik iltihabi bir barsak hastalığıdır. Hastalık en çok ‘ileum’ denilen ince bağırsakların son kısmını tutmaktadır. (Resim 1,2)

Resim 1: Crohn hastalığının olduğu bağırsak kısmında kalınlaşma ve buna bağlı olarak bağırsak boşluğunda daralma

Resim 2: Hastalıklı bağırsak kısmında duvar kalınlaşması ve ülserlere bağlı oluşan kaldırım taşı manzarası

Kronik ve sıklıkla geceleri olan ishal, karın ağrısı, şişkinlik, kilo kaybı, bulantı ve ateş sıklıkla görülen belirtilerdir. Bağırsakta ciddi derecede daralma varlığında şişkinlik, ağrı, kusma ve kabızlık görülebilir. Kalın bağırsağın tutulduğu hastalarda dışkı ile kan gelmesi de görülebilir. Crohn hastalığı atakları esnasında yorgunluk, halsizlik ve ateş gibi sistemik belirtiler görülebilir. Diğer önemli bulgular ise makat çevresinde görülen çatlak, iltihaplı akıntı yapan fistüller ve apselerdir.

Radyolojik tetkikler hastalığın ayırıcı tanısında kullanılabileceği gibi hastalıklı bağırsak alanını tespit etmede veya hastalığın şiddetini belirlemede önemlidir.

Kolonoskop denilen bükülebilir kameralı bir sistemle kalın bağırsağın ve bazı durumlarda ince bağırsağın son bölümünün incelenmesi ve bu inceleme sırasında tanıda önemli olabilecek biyopsiler alınarak mikroskop altında incelenmesidir.Hem ince bağırsak hem de kalın bağırsak tutulumlarında kanser gelişme riski olabilir. İnce bağırsak tutulumu ile seyreden Crohn hastalığında normale göre kanser gelişme olasılığı 100 kat fazladır. Kanser daha çok ileumda ve kronik seyirli hastalığın olduğu bölgede oluşur.

Günümüzde hastalığa bağlı iltihabi reaksiyonu engellemeyi amaçlayan 3 ana tedavi grubu kullanılmaktadır.

1. Aminosalisilatlar: Hafif ve orta dereceli hastalıkta kullanılırlar.
2. Kortikosteroidler: Aktif hastalıkta aminosalisilatların yetersiz kaldığı durumlarda belirtileri gidermek amacıyla kullanılır.
3. Bağışıklık düzenleyici ajanlar: Bu ilaçlar uzun süreli tedavilerde kullanılırlar.

İlaçlar yetersiz kaldığında veya apse, bağırsak tıkanıklığı, bağırsak delinmesi, kanser ya da kanser öncüsü lezyonlar geliştiğinde ameliyata başvurulmalıdır.

Crohn hastalığı tedavisinde hastalıklı bağırsağın çıkarılması kalıcı bir çözüm getirmemektedir. Cerrahinin mutlak gerekli olduğu durumlarda ise bundan kaçınmak sorunların artmasına neden olabilir. Makat çevresindeki apse, fistül gibi rahatsızlıklarda, bu bölgeye yönelik lokal bazı girişimler yapılabilir.